Paul Nollen schreef een interessante tekst over hypothermie of onderkoeling

Hypothermie is voor de watersporter uiteraard van belang. Maar het eerste dat de kajakker die omgaat zal ervaren is de "koude schok" en dat blijkt de oorzaak te zijn van de meeste dodelijke kajak ongevallen. 

De "koude schok" ervaring begint zo ongeveer vanaf 10°C onder de lichaamstemperatuur. De ernst van de schok neemt toe naarmate de temperatuur lager is met rond de 15°C watertemperatuur zo ongeveer de "rode zone". 

Daar is niet veel discusie over maar het probleem is dat de ernst van de schok voor iereeen anders is. 

Iemand die aan "koud water " training doet (heel nuttig met positieve nawerking vele maanden nadat men er mee gestopt is) is niet te vergelijken met iemand die dat niet doet (zoals ik) of wat meer risico loopt door ouderdom of andere risico factoren. 

https://www.safetyboat.nl/nieuws/cold-shock-waarom-zelfs-de-beste-zwemmers-verdrinken-in-koud-water

Nog maar eens hypothermie

DE STANDAARD - Aan het strand van De Panne vindt een grote reddingsactie plaats, nadat een groep migranten met een bootje op zee was gegaan. Zes mensen, één Afghaan en vijf Iraniërs, zijn opgepakt. De zoekactie naar acht migranten, onder wie mogelijk twee kinderen, gaat verder‘Ter hoogte van het Pierre Bortierplein werd omstreeks 5 uur een groep mensen opgemerkt die met een bootje op zee gingen’, zegt burgemeester Bram Degrieck. Een man belde kletsnat aan bij een huis. Dat deed het vermoeden rijzen dat er meer mensen betrokken waren die mogelijk nog vermist waren op zee. Daarop werd groot alarm geslagen.

'Om 5.22 uur kregen wij melding dat een transitmigrant zich onderkoeld ter hoogte van de inkomhal van een gebouw bevond', zegt de politie. 'We startten onmiddellijk de noodprocedure drenkeling op. Volgens de verklaring van de persoon ging hij met 13 andere personen ter hoogte van de Zeilwagenclub (De Panne) in zee met een bootje.'

Vijf andere migranten werden even later teruggevonden op een bus. Samen zijn de migrant in de inkomhal zijn ze opgepakt en verhoord door de politie. 'Ondertussen zijn er nog acht personen van wie we geen zekerheid hebben waar ze zijn', zegt de politie Westkust op Facebook. 'Volgens de getuigenissen van de aangetroffen personen, zou iedereen aan land zijn, maar we nemen uiteraard het zekere voor het onzekere.' Een tijdlang was de zoektocht naar de acht personen, die mogelijk onderkoeld zijn, gericht op het strand van De Panne, maar sinds 11.00 uur ook opnieuw op zee. 

'Bij de acht vermiste transitmigranten zouden zich mogelijk twee minderjarige kinderen bevinden', zegt de politie, op basis van kledij die op het strand is aangetroffen. 'De personen die we aantroffen zijn een Afghaan en vijf Iraniërs. De gecoördineerde zoekactie loopt nog steeds met brandweer, politie Westkust, scheepvaartpolitie, hondenbrigade, droneteam en parket tussen De Panne en Frankrijk. Momenteel zoeken we ook nog in de duinen naar kledij', meldt de politie. 

Vanwege de dichte mist was de NH90 reddingshelikopter niet inzetbaar. De politie vond vanmorgen al vrij snel een klein bootje met achtergelaten kledij, op kniehoogte in het water, net als de kar waarop het bootje verplaatst was, ter hoogte van de waterlijn.

'We moeten meer middelen inzetten'

'Het is zeldzaam dat er vanaf de Belgische kust bootjes vertrekken richting Groot-Brittanië', zegt provinciegouverneur Carl Decaluwé in een reactie. 'Meestal gebeurt dat vanuit Noord-Frankrijk, maar door de strenge controle daar verplaatst het probleem zich naar België. We zullen dus een tandje moeten bijsteken.'

De West-Vlaamse gouverneur had recent nog een overleg met de betrokken diensten in Frankrijk en Groot-Brittanië en met Interpol om de problematiek rond de bootvluchtelingen aan te pakken. 'We moeten meer middelen inzetten om te vermijden dat er vluchtelingen het water ingaan. Het is te gevaarlijk, en dat bewijzen de feiten in De Panne vandaag opnieuw.'

Dimitri Vandepoele en de hypothermietest

Zeekajakker Dimitri Vandepoele uit Oostduinkerke publiceert (zie volgende post hieronder) een door hem ondernomen test en registreert hoe vlug onderkoeling optreedt. Ook al draag je in de winter een dry suit , het blijft hachelijk om langere tijd in koud , winters water terecht te komen.

Dimitri is een ervaren zeekajakker die veiligheid uiterst belangrijk vindt. Hij organiseert trainingskampen, geeft demonstraties en verraste iedereen door twee keer al de oversteek van de Noordzee (van Nieiwpoort naar Ramsgate) te volbrengen.

Trois morts dans un accident de kayak en Baie de Somme

VERTALING ONDERAAN
Trois adultes ont trouvé la mort dans un accident de kayak en Baie de Somme après une sortie en mer samedi, et une quatrième personne, un adolescent, a été retrouvée en hypothermie, a annoncé dimanche la préfecture de la Somme.

"Aux alentours de minuit, l’adolescent a été retrouvé vivant, en état d’hypothermie, près de la digue du Crotoy alors que deux corps étaient repêchés non loin de là", a précisé la préfecture dans un communiqué. La quatrième personne a été retrouvée plus tard dans la nuit. Un groupe de 8 kayakistes, membres du club de Saint-Valery-Sur-Somme, participait à une sortie en mer dans l'après-midi. Au cours de la sortie, le groupe s'est scindé en deux : quatre kayakistes sont retournés à la base, alors que quatre autres ont décidé de continuer jusqu’à Cayeux-sur-Mer. L'alerte a été donnée à 17h45, et de "gros moyens" ont été déployés pour tenter de les retrouver, selon la préfecture, qui mentionne deux hélicoptères, des moyens maritimes du CROSS (Centre Régional Opérationnel de Surveillance et de Sauvetage) et des "moyens pédestres de la gendarmerie".

"C'est un groupe qui se fait embarquer derrière des vagues et n'arrive pas à revenir", a expliqué à l'AFP le parquet d'Amiens, chargé de l'enquête. "On les a retrouvés en dehors de leurs kayaks".L'adolescent, âgé de 15 ans, a été retrouvé à 23h30 en hypothermie au Crotoy. Il a été hospitalisé, mais son pronostic vital n’est pas engagé. "Il se serait laissé déporter avec son kayak", précise le parquet dans un communiqué.A 00H05 puis 01H00, le corps sans vie d’un homme, né en 1963, et d'une femme, née en 1965, ont été découverts sur la plage du Crotoy. A 4H25, les pompiers ont découvert au Crotoy le corps du dernier disparu, un homme né en 1972.

VERTALING - Drie volwassenen vonden de dood in een kajakongeval in de Baai van de Somme tijdens een zeetocht afgelopen zaterdag. Een vierde persoon, een adolescent, werd onderkoeld teruggevonden. ----  Rond middernacht werd de jongen onderkoeld in de buurt van Crotoy teruggevonden . Drie volwassenen werden dood uit het water gehaald. ----- Na de middag waren 8 leden van de kajakclub van St-Valéry-s-Somme voor een tocht op zee vertrokken. Tijdens de tocht viel het gezelschap in twee groepen uit elkaar. Vier van hen keerden naar hun basis terug. De vier anderen besloten verderop naar Cayeux-s-M te peddelen. ------ Rond 17.45 werd alarm geslagen en trachtten de hulpdiensten de vier op te sporen. ------  Later, rond middernacht werden drie van hen zonder kajak dood teruggevonden : een man 57 jaar, een vrouw 55 jaar, een man 48 jaar. ------ De jongen, 15 jaar, die het overleefde had zich aan zijn kajak vastgeklampt. Hij werd onderkoeld naar het ziekenhuis overgebracht. 

DE OMSTANDIGHEDEN - "Ils avaient des combinaisons, des gilets de sauvetage. Ce sont pour certains des gens extrêmement aguerris qui connaissaient très bien la baie." Le pronostic vital de l'adolescent n'est pas engagé. "Il se serait laissé déporter avec son kayak", précise le parquet dans un communiqué. 

La préfecture maritime a souligné que les conditions de mer étaient "difficiles", à 3 sur l'échelle de Douglas correspondant à une hauteur de vagues de 0,5 à 1,25 mètre. La température de l'eau s'élevait "à 8 degrés Celsius". 

Het waren ervaren leden van de lokale kajakclub. Ze kenden de baai goed. Schaal van Douglas 3 (= golfhoogte 0,5 - 1,25 m ) watertemperatuur 8°C , ze droegen zwemvesten en wellicht wet suits of dry suits (combinaisons). 

Vermoedelijk heeft hypothermie een belangrijke rol gespeeld bij de dood van de kajakvaarders:

De volgende lijst geeft je een idee van de overlevingstijd in koud water. Het blijft een oppervlakkige indicatie omdat de afkoelingstijd ook te maken heeft met factoren zoals je fysieke fitheid, je gewicht (vetlaag), je leeftijd, het soort kleding dat je draagt, enz.

·         Bij 0° C van het water is de overlevingstijd ongeveer 9 tot 12 minuten

·         Bij 5° C is de overlevingstijd ongeveer 30 tot 50 minuten.

·         Bij 10° C is de overlevingstijd ongeveer 1 tot 1.30 uur.

·         Bij 15° C is de overlevingstijd ongeveer 5 tot 6 uur.

·         Bij 20° C is de overlevingstijd ongeveer 25 tot 30 uur.

·         Bij 25° C is de overlevingstijd ongeveer enkele dagen.

No way, niet in de winter

In de zomer mijn passie... In de winter?

Ik hou het voor mezelf (voorlopig?) uitgesloten in de winter op het water te gaan. De dood van Doug Tompkins - oprichter van The North Face en Esprit -  confronteert iedere kajakvaarder opnieuw met het gevaar van hypothermie.

Ik geloof niet in de zogenaamde "wet suit", een soort rubberen duikerspak dat je moet warm houden wanneer je in het water terechtkomt. De beschermingstijd met een "wet suit" is te kort. Je koelt gegarandeerd vlug af.

Met de "wet suit" is er nog een ander probleem waaraan vele kajakvaarders niet denken. Als je in het water terechtkomt met een "wet suit", loopt je pak vol water! Dat is de bedoeling. Vandaar ook de naam "wet suit". Een nat pak. Dat dunne laagje water tussen je huid en je rubberen omhulsel wordt door je eigen lichaam opgewarmd. Maar als je in erg koud water valt - Doug Tomkins viel in water van 4° C - duurt het gauw 10 minuten of langer alvorens je het wat warmer krijgt. Tijdens die eerste 10 minuten kun je van de koude al een shock oplopen met hartfalen als gevolg.

Een "wet suit" biedt een excellente bescherming bij een watertemperatuur van 20° C of meer, maar niet bij wintertemperaturen. Men vergeet dat het laagje water tussen huid en latex daar niet statisch stil "hangt" maar doorstroomt : warm water vloeit uit het pak, vers koud water komt er in... en veroorzaakt continue afkoeling, vooral bij bewegen zoals zwemmen.

Wat dan wel? Ik geloof in een "dry suit": een waterdicht pak dat rond de hals, de polsen en de enkels aansluit door middel van latex manchetten en waaronder je warme kledij draagt.

En toch...
Ik trek er altijd in mijn eentje op uit, rij een behoorlijk aantal kilometers tot aan kanaal, stroom of plas, en tracht dan tussen 10.00 en 11.00 uur in de kajak te zitten, waarna ik blijf varen (en onderweg picknick) om tegen 16.00 à 17.00 uur weer aan de plek te zijn waar ik de auto parkeerde. Aangezien het in de winter al om 17.00 uur goed donker is, lijkt me dat niet aantrekkelijk en minder veilig. In het donker in het water terechtkomen? Nee, liever niet.

Bij de dood van Doug Tompkins

Doug Tompkins, 72 jaar, was de oprichter van twee bekende merken van kleding: The North Face en Esprit. Hij was een geoefend kajakvaarder én een gul ecologist die in Zuid-Amerika enorme gebieden opkocht om ze te beschermen en te bewaren als natuurgebied.

Tompkins was samen met vier vrienden het Lago General Carrera, een uitgestrekt meer op de grens van Chili en Argentië, opgegaan voor een kajaktocht van ongeveer 30 km. Doug Tompkins zat samen met een vriend in een tweepersoonskajak. Twee anderen vaarden eveneens in een tweepersoonskajak en één van de vijf gebruikte een éénpersoonskajak.

Hoge golven - men spreekt van 3 meter hoog - deden de kajak, waarin Tomkins zat, kapseisen. De twee inzittenden kwamen in het water terecht. Na zich eerst aan de kajak te hebben vastgegrepen besloot het duo naar de oever te zwemmen omdat de wind hen verder het meer indreef. Het water had een temperatuur van circa 4,4 ° C.

Hoewel de zwemmers geholpen werden door de andere kajakvaarders lagen zij naar verluidt enkele uren in het koude water ("floating in the frigid water for a couple hours").  Hoewel de hulpdiensten Doug Tompkins per helikopter naar het ziekenhuis brachten overleed hij daar 5 uur na zijn aankomst.

Tijdens het transport vanaf de oever van het meer naar het ziekenhuis bleek de lichaamstemperatuur van Tompkins tot 19 ° C gedaald te zijn. In het ziekenhuis werd nog getracht hem te reanimeren en werd zijn temperatuur op 22,5 ° C gebracht, maar Tompkins werd even later dood verklaard.

Bij extreme onderkoeling of hypothermie (in dit geval tot 19 ° C) is geslaagde reanimatie een zeldzaamheid. Waarschijnlijk liet het hart van Tompkins het afweten.

Verder details zijn op dit ogenblik niet gekend. Droeg Tompkins een "dry suit"? Bij een watertemperatuur van amper 4 ° C zou hij het met een "dry suit" misschien, wellicht zelfs, wél overleefd hebben. Een "wet suit" dan weer biedt bij die lage temperatuur niet voldoende bescherming. Ook met een "wet suit" zou hij onderkoeld zijn geraakt.

Zie voor meer informatie over hypothermie :
http://kajaktochten.blogspot.be/search/label/hypothermie

Onderkoeling of hypothermie

Voor kajakkers begint nu de minder aangename helft van het jaar. Regen, wind en koude maken het niet altijd eenvoudig om veilig op het water te gaan. Nochtans moet veiligheid altijd primeren. 

Als je tijdens de herfst of de winter wil peddelen moet je rekening houden met mogelijke onderkoeling wanneer je "schip" kapseist en jij in het water terechtkomt. Er zo vlug mogelijk weer uit en droge kleren aan is dan de boodschap.

Vaak onderschat men de tijd waarin je lichaam in koud water onderkoeld geraakt.  Onderkoeling wil zeggen dat je normale lichaamstemperatuur van circa 37°C tot onder de 35°C of nog lager daalt. Vanaf 32°C verzeil je in een kritieke situatie. Bij het afkoelen vertraagt je hartslag en adem je trager. Voor zover je het bewustzijn niet verliest of je hart het niet opgeeft, worden fysieke inspanningen zoals zwemmen of klimmen heel moeilijk of onmogelijk.

Belangrijk is om rekening te houden met de watertemperatuur, maar ook met de windsnelheid. In water van bijvoorbeeld 5°C kan je willicht 30 tot 50 minuten overleven. In water van 0°C wordt dat slechts 9 tot 12 minuten.

De volgende lijst geeft je een idee van de overlevingstijd in koud water. Het blijft een oppervlakkige indicatie omdat de afkoelingstijd ook te maken heeft met factoren zoals je fysieke fitheid, je gewicht (vetlaag), je leeftijd, het soort kleding dat je draagt, enz.

·         Bij 0° C van het water is de overlevingstijd ongeveer 9 tot 12 minuten

·         Bij 5° C is de overlevingstijd ongeveer 30 tot 50 minuten.

·         Bij 10° C is de overlevingstijd ongeveer 1 tot 1.30 uur.

·         Bij 15° C is de overlevingstijd ongeveer 5 tot 6 uur.

·         Bij 20° C is de overlevingstijd ongeveer 25 tot 30 uur.

·         Bij 25° C is de overlevingstijd ongeveer enkele dagen.

Maar... Als je de techniek beheerst om "kleddernat" vlug terug in je kajak te klimmen of naar de oever zwemt en daar wat uitrust, word je op dat moment de prooi van de wind. Je zal de werkelijke buitentemperatuur ervaren als veel kouder dan wat de thermometer aangeeft. Hoe harder de wind waait hoe meer je zal blijven afkoelen. Stel dat de buitentemperatuur 8°C is bij een windsnelheid van 10 meter/seconde, dan zal jij dat in je kajak of aan de kant aanvoelen alsof het -3°C vriest. Dat noemt men de gevoelstemperatuur.

Wat is nu het juiste besluit?

Jij moet beslissen of je bij koud weer wil kajakken. Overdenk daarbij dat iedere kajakker - de ene al vaker dan de andere - in het water terechtkomt. Kies dus je locatie heel zorgvuldig en let erop dat je niet te ver van de oever wegvaart zodat je bij kapseizen vlug aan wal kan komen om droge kleren aan te trekken. 

Kleed je warm.
Goed thermisch ondergoed als eerste laag met daarboven ademende bovenlagen zijn zeer belangrijk tijdens de koude maanden (drie laagjes zijn beter dan één dikke) en draag eventueel een "droogpak" (dry suit) zoals onder andere te koop in het Kajakcenter in Wachtebeke waar je met al je vragen terechtkan.

Een droogpak (de naam zegt het) houdt je warm terwijl het je bij kapseizen ook droog houdt omdat het waterdicht is.

En...  ga vanzelfsprekend nooit kajakken zonder zwemvest aan.

Meer lezen over hypothermie?

http://www.galicia.be/artikels/onderkoel.html

en ook

http://www.arbo-binnenvaart.nl/userfiles/file/achtergrond_bedrijfshulpverlening/gevaar%20voor%20onderkoeling.pdf

Foto's bij dit artikel:
Palm Aleutian Gear for Paddlers.

Northseakayak Northseakayak Sd