Er wordt geklaagd aan de Lesse

De foto hierbij toont mijn bootje, geparkeerd aan de oever van de Lesse op een erg rustig moment. Dat komt omdat ik het rumoer tijdens de zomermaanden vermijdt. Kajakvaren is voor mij een mogelijkheid om aan rustige introspectie te doen, naar de natuur te kijken, in mijn eentje te genieten van mijn omgeving. Dat kan moeilijk tijdens de zomerse drukte op de Lesse.

Volgens sommige bronnen varen er in de zomer makkelijk duizenden kajaks tegelijk op het kleine stukje Lesse van een goede 20 km waar kajaks worden verhuurd.

Ik citeer de krant Het Nieuwsblad: "Met 2.000 kajaks in de file op de Lesse: “Steeds minder een tocht door de mooie natuur en meer een attractie als in een pretpark”.

Dat wil zeggen: lawaai, drukte, in elkaars water varen, afval achterlaten... En klagende omwonenden die geen rust meer hebben in hun tuintje aan de oever van de Lesse.

Ikzelf verkies in de zomer plekjes waar weinig varende toeristen opdagen. Meestal de Maas in Hastière. De Lesse zou ik uitsluitend in de lente en de herfst bezoeken. Maar ik geef toe: voor mij is dat makkelijk omdat ik een eigen bootje heb. Wie moet huren heeft geen andere keuze dan te huren tijdens het zomerseizoen.

Sebastian Steveniers schreef in Het Nieuwsblad: Kajakken op de Lesse, het is de Ardennenklassieker van de zomervakantie. Maar waar ligt de grens tussen toerisme en massatoerisme? “De afvaart wordt steeds minder een tocht door de mooie natuur en steeds meer een attractie zoals in Walibi.”

De verkenning van de Hermeton

 

Zaterdag 20 augustus 2022

De Hermeton is een wat vergeten bijrivier van de Maas. Ze mondt erin uit iets voor de sluis nr. 1 (Ecluse 1 Hastière) op de linkeroever op het grondgebied van Hastière-Lavaux. Toeristen en wandelaars gaan over het bruggetje maar kunnen vandaar de "onbekende" Hermeton niet volgen. Met de kajak lukt het wel.

Je vaart aan de monding van de Hermeton onder twee smalle bruggen door en ontdekt een verborgen natuurparadijs dat wellicht weinigen kennen.

Ik hoopte een andere soort Amblève of Lesse te ontdekken maar geraakte maar een paar kilometer ver wegens het opmerkelijk lage waterpeil. Misschien waag ik een nieuwe poging later op het jaar.

Dit jaar zeker een keer met de kajak naar Waulsort

Op het verlanglijstje voor 2022 komt zeker de Maas ter hoogte van de gemeente Waulsort voor, een deelgemeente van Hastière. (Foto Wikipedia)

Ooit de gemeente waar de Brusselse jetset prachtige villa's en hotels bouwde om er vakantie te houden, werd het opnieuw een rustige gemeente zodra het massatoerisme de "rijke mensen" naar andere oorden lokte. De hotels sloten, vele villa's verkommerden. Maar de Maas bleef ongenaakbaar de Maas. 

In Waulsort vind je (tussen april en september)  de enige veerman in Wallonië die de wandelaars en de bewoners van de ene oever naar de andere overzet. 

Dus... Dit jaar met de kajak zeker een keer naar Waulsort. 

Als het meezit met de stroming kun je vanaf de brug over de Maas in Hastière in de richting van de "barrage" (stuwdam) peddelen. Daar moet je de kajak overdragen en net voorbij de stuw heb je opnieuw een betonnen helling vanwaar je verderop naar Waulsort kan. Je kan dan nog verder als je wil tot het haventje van Anseremme.

Afstand heen en weer vanaf Hastière-brug tot Anseremme-haven is ongeveer 20 km. Best te doen bij minieme stroming maar een zware inspanning bij "heftige" stroming (vooral in de buurt van de stuw). 

Nieuw stukje Maas in Hastière ontdekt

Hastière behoort zoals ieder jaar tot de vaste keuze om een tochtje te varen. Deze keer werd het vertrekpunt niet de rue Bossus maar werd het de rue de Meuse, zowat naast de brug aan de kerk en tussen de twee sluizen, die van Hastière en die van Waulsort. Zowat naast-onder de brug heb je voldoende parkeerplaars en kun je de kajak aan de oever klaarmaken. 

Eerst een stuke bergop (stroomopwaarts) om te controleren of de stroming veilig varen toeliet. Tot voorbij de kerk en dan rechtsomkeer, het onbekende stukje Maas verkennen.

Het was de bedoeling om aan de sluis van Waulsort de kajak over te dragen en de tocht in Waulsort verder te zetten. 

Aan het Domaine du Bonsois op de grens van Hastière en Waulsort kan je via de betonnen helling aan land. Vandaar ging het met de kajak op de wieltjes een paar honderd meter verder naar de andere kant van de sluis waar ook een helling ter beschikking staat.

Helaas was de stroming daar zo hevig dat ik het niet raadzaam vond het water op te gaan. Verder varen zou zonder twijfel en risicoloos gelukt zijn, maar terugkeren wellicht niet.

De tocht leverde een reeks mooie plaatjes op.

 

Wat brengt ons 2021?

Ik werk momenteel – het is 12 februari – het programma voor 2021 uit in de hoop dat we dank zij de vaccinatiecampagne met minder beperkingen zullen te maken krijgen dan in 2020. De kajak is verleden jaar geen enkele keer uit de garage gekomen.

Het programma dat u hier vindt kan nog wijzigen in de loop van de volgende weken en maanden, want alvorens de watertemperatuur naar 20° C neigt, vaar ik niet uit.

Waar gaan we naartoe als het in 2021 kan en mag? België geen probleem, maar ik wil ook effen de Maas op in Frankrijk. Voorlopig noteer ik:

Wat uitgevoerd werd, zet ik in vet

1. Vireux-Wallerond, rue du Rivage, Frankrijjk.

2. Lac des Vieilles Forges, Frankrijk

3. Givet naar Chooz, Frankrijk

4. Dinant, Quai de Meuse in Anseremme

5. Hastière Lavaux, aan de Capitainerie

6. Lac de Nisramont

7. Leopoldsburg, kanaal naar Beverlo

8. Retie, kanaal Dessel-Turnhout, naar Zilvermeer

9. Beez (Namur), Maas

10. Eijsden (NL) Maas naar Maastricht

11. Namur, Boulevard de la Meuse 20, jachthaven

12. Dinant/Anseremme - Prieuré, Yacht Club

13. Maastricht vanaf Oosterweg

14. Lac de l'Eau d(Heure

Coronavirus 2

Inmiddels heeft de Veiligheidsraad o.l.v. premier Sophie Wilmès alle watersporten onder bepaalde voorwaarden toegelaten : kajakvaren mag vanaf nu. Echter: het is onduidelijk welke afstand je vanaf je thuisbubbel mag afleggen om naar de waterkant te rijden: 10, 20, 30... 50, 100... km?

Mag ik naar Hastière dat op 95 km van bij me thuis ligt?
Naar het Schulensmeer in Lummen op 30 km van bij me thuis.
Naar Seneffe op 80 km van bij me thuis?
Lac de l'Eau d'Heure op 110 km?

Lummen zou het dichtsbij zijn voor mij. Maar of het mag?

Programma 2019

Waar gaan we in de loop van dit jaar (trachten) naartoe te gaan?

Ik hou het als programma kort zonder al te veel details. Voor meer info zoals vertrekplaatsen/adressen verwijs ik naar de desbetreffende labels.

In willekeurige volgorde (tussen haakjes: afstand vanaf Tienen naar vertrekplaats):

1. Sint-Martens-Latem, de Leie. (107 km)
2. Retie: kanaal Dessel-Turnhout en vandaar naar het Zilvermeer. (75 km)
3. Hastière - Heer/Agimont (mijn jaarlijkse klassieker). (95 km)
4. Givet - Chooz. (105 km)
5. Dinant : Maas en ( monding van de ) Lesse. (90 km)
6. Leopoldsburg: kanaal naar Beverlo (Balen/Nyrstar) (60 km)
7. Eijsden: Maas naar Maastricht. (80 km)
8. Nisramont (lac de…) (130 km)
9. Lac de l'Eau d'Heure (120 km)
10. Huy: Maas richting Andenne. (50 km)
11. Simmerath: Rursee (130 km)
12. Terneuzen: Otheense Kreek (130 km)
13. Lac Les Vieilles Forges (Les Mazures) (150 km)
14. Visé (Wezet) : Maas (70km).
15. Beez (Namur) : Maas (50km).
16. Mons, Le Grand Large (110 km)

En vanaf nu duimen voor veel goed weer, droog, windstil...

Hastière - Givet is "Back to the future..."

Gisteren nog eens van Hastière naar Givet gepeddeld. Mijn tweelandentocht. Je vaart door de tijd want je passeert de oude landsgrens België-Frankrijk. Ik was een jaar of 22, 23 toen ik daar voor het eerst passeerde op weg naar Reims en zo verderop naar Parijs. Met mijn groene Renault R4.

Vandaag, 45 jaar later, is er weinig veranderd. Het witte huis rechts was het kantoor van de Belgische douane waar je komende vanuit Reims steevast je koffer moest openen om te zien of je geen champagne smokkelde.

De schepen meerden er eveneens aan en werden door de Belgische douaniers gecontroleerd op de eventuele aanwezigheid van geestrijke vloeistoffen.

Het bruine huis links was dat van de Franse douane. Met de Fransen had je vanzelfsprekend nooit last. Wat zou je vanuit België naar Frankrijk hebben moeten smokkelen?

In het midden het oude hotel dat vandaag geen hotel meer is en louter brasserie werd.

2016 - 20/2 Hastière - Givet

Door onverwachte gebeurtenissen heb ik sinds 2 april 2016 niet meer gevaren. Gisteren voor het eerst opnieuw - de keuze viel op het traject Hastière-Givet, heen en weer - en het was even wennen.

De auto net zoals vorige keer geparkeerd aan de rue Louis Bossus onder het alziend oog van een vriendelijke gepensioneerde (dezelfde als verleden jaar) die altijd wat raad heeft voor wie vanaf daar wil gaan peddelen.

En dan maar varen in de hoop deze keer langs de stuw (le barrage) te passeren op weg naar de stad Givet. Verleden jaar was de stuw een onmogelijk te nemen landsgrens omdat er werken bezig waren.

Helaas... De stroming tijdens de laatste honderden meters voor de stuw was niet van de poes. Het lukte me uiteindelijk om de stuw te bereiken en ik ging aan land. Mooie plek om te picknicken, ja, dat wel, maar een onmogelijke wildernis om er met een kajak doorheen te ploeteren. Uiteindelijk had ik geen andere keuze dan de stuw als eindpunt te aanvaarden en terug te keren naar Hastière.

Gelukkig vormt dat laatste stuk, vanaf de sluis, toegang tot het natuurpark (réserve naturelle) waar je met de kajak geniet van de grillige natuur.

2015/13 - Hastière-Givet-Hastière 12 km

De bekende grensovergang op weg naar Givet.
Het enige overgebleven hotel ligt er wat troosteloos bij.

Deze 13de tocht was een "kortje" van amper 12 km heen en weer. Wel een erg mooie. De Maas slingert zich door een heuvelende vallei en biedt prachtige uitzichten op de natuur, op eilandjes, op vogels, op mensen en hun behuizing aan... en op een stukje natuurreservaat op Franse bodem.

De typische bric-à-brac zoals je die alleen in België vindt.

Ter hoogte van de eerste sluis in Frankrijk wijk je naar links af en reis je eerst langs een vrolijk soort bidonville-kampement dat aan camping doet denken maar waar in werkelijkheid mensen het hele jaar door wonen. Die linkeroever is overigens de grens tussen België en Frankrijk. Als je daar aan de rechterkant vaart, zit je in la douce France.

Laat de natuur zijn gang gaan.

Dat gebied is onderdeel van het "Réserve Naturelle Nationale de la pointe de Givet". Buiten wat hengelaars (aan de Belgische oever) zie je er weinig bezoekers. De kajak is er een ideaal transportmiddel, want dat stukje Maas biedt een hele reeks eilandjes waar je rond en tussen kan peddelen om te genieten van het onverwachte uitzicht en de vele watervogels die er thuis zijn. Voor mij een ideale plek om op de Franse oever aan wal te gaan voor de picknick.

Tijd voor de picknick.

Daarna in alle rust en zo langzaam mogelijk via dezelfde weg terug naar Hastière met uitzicht op het riante vastgoed van sommige oeverbewoners.

Besluit: geen tochtje voor kilometervreters. Amper 12 km! Wel aantrekkelijk ontspannend door de mooie omgeving. Minpunt: gisteren geraakte ik tot aan de stuw van Givet. Er waren werken aan de gang. Heel graag zou ik daar aan wal zijn gegaan om over land voorbij de stuw weer verder te varen tot Givet-stad of verder. Door de werken aan de stuw was dat experiment gisteren niet aan de orde. Misschien volgend jaar?

Hier ergens links mondt het kleine Belgische riviertje
de Massembre in de Maas uit.

Tochten voorbereiden voor volgend seizoen

Als je zoals ikzelf (voorlopig?) tijdens het koude seizoen niet op het water wil, heb je een zee van tijd om je lente- en zomertochten voor te bereiden.

Zo was ik gisteren op weg naar de jaarmarkt van Givet en hield 'en passant' even halt in Hastière. Ik parkeerde de auto aan de rue du Centenaire, ongeveer 100 meter stroomopwaarts voorbij de sluis van Hastière waar de Maas een flauwe bocht maakt. Hengelaars houden van dat plekje.

Ik hoefde amper vijftig meter het jaagpad naar rechts te volgen om een handige betonnen helling te vinden waar je boten, kajaks en kano's te water kan laten. Onthouden voor later, dacht ik.

Vandaag zocht ik de plek op Google Maps en ja hoor, op de luchtfoto's kan je de helling duidelijk zien.

Als je daar gaat peddelen kan je vanaf de sluis van Hastière tot aan de Franse grens varen waar je ter hoogte van Hargnies, een buurgemeente van Givet, opnieuw een sluis bereikt. De Maas loopt daar een hele afstand evenwijdig met het 'canal de l'Est' dat ook 'canal de la Meuse' wordt genoemd. Tot aan het 'Île à Heer', een eiland in de Maas, loopt de landsgrens er in het midden van de stroom. De rechteroever is Belgisch grondgebied, de linkeroever is Frankijk.

Geschatte afstand vanaf Hastière tot het eiland Heer: ongeveer 10 km, of 20 km heen en weer.